Các biện pháp tư pháp áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội quy định trong Bộ luật Hình sự năm 2015

Abstract

Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 lần đầu tiên ghi nhận chủ thể của tội phạm không chỉ là thể nhân (cá nhân) mà còn bao gồm cả pháp nhân thương mại. Đây là nội dung thay đổi quan trọng trong chính sách hình sự, khẳng định quan điểm của Nhà nước ta trong việc xử lý nghiêm minh các pháp nhân thương mại vi phạm pháp luật, đáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm trong tình hình mới; đồng thời, phù hợp với xu thế chung của luật pháp quốc tế trong giai đoạn hiện nay. Bộ luật Hình (BLHS) sự năm 2015 chỉ coi pháp nhân thương mại mới là chủ thể của tội phạm, chứ không phải bất kỳ pháp nhân nào cũng là chủ thể của tội phạm. Quy định này không chỉ bảo đảm sự thống nhất chung của hệ thống pháp luật, mà còn nhằm thực thi các cam kết của Việt Nam trong các điều ước quốc tế mà nước ta là thành viên, bảo đảm công bằng giữa pháp nhân thương mại (PNTM) Việt Nam ở nước ngoài và pháp nhân nước ngoài tại Việt Nam. Tuy nhiên, BLHS năm 2015 cũng bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần được tiếp tục nghiên cứu để bổ sung, hoàn thiện, đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả trong thực tiễn thi hành. Trong phạm vi bài viết này, tác giả tập trung phân tích các quy định về các biện pháp tư pháp (BPTP) áp dụng đối với PNTM phạm tội, từ đó chỉ ra những hạn chế, thiếu sót trong BLHS năm 2015 và đưa ra đề xuất, kiến nghị cụ thể.