Khảo sát tần suất các allen có lợi cho tích lũy β-carotene ở một số mẫu giống ngô trồng ở Việt Nam

Abstract

Hàm lượng carotenoid tiền vitamin A, trong đó có β-carotene ở hạt ngô rất thấp và thay đổi nhiều ở các mẫu giống ngô. Những kết quả nghiên cứu về vai trò của các allen của gen crtRB1 và LycE trong tích lũy β-carotene ở ngô cho thấy một số allen có thể điều hòa gia tăng hàm lượng β-carotene. Các allen này được gọi là các allen có lợi tích lũy β-carotene. Tuy nhiên, tần suất các allen có lợi ở các giống ngô truyền thống là rất thấp. Và vì thế các allen này được biết đến là các allen hiếm. Việc xác định các mẫu giống ngô mang allen có lợi và có hàm lượng β-carotene cao phục vụ cho nghiên cứu cải tạo giống ngô theo hướng gia tăng hàm lượng carotenoid tiền vitamin A, đặt biệt là β-carotene là rất quan trọng. Trong nghiên cứu này, chúng tôi khảo sát tần suất các allen của gen crtRB1 và LycE có lợi cho tích lũy β-carotene ở 20 giống ngô trồng ở Việt Nam. Kết quả nhận được cho thấy tần suất allen có lợi của crtRB1 ở các mẫu giống ngô nghiên cứu là 25% và của LycE là 5%. Có 4 mẫu giống (H240, H95, H20 và Ngô nâu vàng Lắk, Đắk Lắk) mang allen có lợi và có hàm lượng β-carotene cao (từ 6,100 đến 17,247 µg/g). Các mẫu giống ngô này là nguồn nguyên liệu quan trọng cho các nghiên cứu cải tạo hàm lượng β-carotene ở ngô.