Lược khảo biên soạn Tự điển, Từ điển ở Việt Nam

Abstract

Việt Nam có quá trình lâu dài tiếp xúc với chữ Hán và văn hóa Hán, sau đó đến thế kỷ XVII, có thêm ảnh hưởng của văn hóa phương Tây. Kết quả của hai quá trình tiếp xúc đó là tạo ra thế song hành văn tự (chữ Hán và chữ Nôm) và thế tam hành văn tự (chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc ngữ) trong tiếng Việt. Việc học tập, nghiên cứu tiếng Việt đã nảy sinh nhu cầu biên soạn các bộ tự điển, từ điển đa ngữ, song ngữ và đơn ngữ. Căn cứ vào lý luận từ điển, bài viết tìm hiểu việc biên soạn sách công cụ ở Việt Nam. Trên cơ sở đó tìm ra đặc điểm riêng có cho các bộ tự điển; từ điển song ngữ của Việt Nam trong quá trình tiếp biến văn hóa Âu-Á. Bài viết sẽ tập trung vào 3 nội dung sau: 1/Khái luận chung về sách công cụ, 2/Bối cảnh văn hóa xã hội và truyền thống biên soạn sách công cụ ở Việt Nam và 3/Các thuộc tính cơ bản của tự điển, từ điển song ngữ của Việt Nam.