Hoạt tính kháng nấm của một số chất chiết thảo dược kháng Achlya sp. gây bệnh trên cá lóc (Channa striata)

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện nhằm khảo sát hoạt tính kháng nấm của chất chiết thảo dược đến vi nấm Achlya sp. gây bệnh trên cá lóc (Channa striata). Các chất chiết thảo dược bao gồm tía tô (Perilla frutescens), xuyên tâm liên (Andrographis paniculata), kinh giới (Elsholtzia ciliata), ngải cứu (Artemisia vulgaris), trứng cá (Muntingia calabura), cam thảo đất (Scoparia dulcis), cỏ xước (Achyranthes aspera), diệp hạ châu thân đỏ (Phyllanthus urinaria L), lựu (Punica granatum) và địa y (Dirinaria applanata) ở các nồng độ 12,5; 6,3; 3,1 và 1,6 mg/mL được thí nghiệm trên vi nấm Achlya sp. Kết quả cho thấy chất chiết địa y cho hiệu quả kháng nấm tốt nhất so với các chất chiết đã khảo sát. Hệ sợi của vi nấm Achlya sp. bị ức chế hoàn toàn với chất chiết địa y ở nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) và nồng độ diệt nấm tối thiểu (MFC) là 0,1 mg/mL sau 24 giờ. Nồng độ MIC và MFC của chất chiết trứng cá và lựu là 1,6 mg/mL sau 48 giờ. Vi nấm Achlya sp. không phát triển ở nồng độ 3,1 mg/mL của chất chiết kinh giới (Elsholtzia ciliata) sau 48 giờ. Các chất chiết: tía tô, xuyên tâm liên, ngải cứu, cam thảo đất và diệp hạ châu thân đỏ có hiệu quả ức chế vi nấm Achlya sp. ở nồng độ 12,5 và 6,3 mg/mL. Vi nấm Achlya sp. không bị ức chế bởi chất chiết cỏ xước ở nồng độ 1,6 đến 6,3 mg/mL. Hệ sợi nấm Achlya sp. bị ức chế ở nồng độ 0,2 mg/mL khi ngâm trong địa y chiết xuất bằng dung môi ethanol.