Một số vấn đề cần luận bàn về quyền bề mặt trong Bộ luật Dân sự năm 2015

Abstract

Trong bài viết “Một số vấn đề cần luận bàn về quyền bề mặt trong Bộ luật Dân sự năm 2015”, tác giả Nguyễn Thị Hường cho rằng: Quyền bề mặt là một quyền tài sản mới được quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015; Bộ luật Dân sự năm 1995 và 2005 đều không có quy định về quyền năng này. Tuy vậy, trên thế giới đây không phải là một loại quyền năng mới. Dựa trên những dữ liệu lịch sử của nhân loại, các nhà nghiên cứu pháp luật cho rằng, thuật ngữ “Quyền bề mặt” (Superficies) đã được hình thành từ rất sớm, khoảng năm 439 trước Công nguyên, khi luật 12 bảng của Nhà nước La Mã ra đời. Cụ thể, thuật ngữ quyền bề mặt đã xuất hiện trong bộ tập hợp Corpus Juris Civilis – Bộ luật đồ sộ nhất của La Mã vào thời kỳ Hoàng đế Justinian (năm 529 sau Công nguyên). Theo cách hiểu cổ xưa của người La Mã thì: Quyền bề mặt đơn thuần là quyền sử dụng bề mặt đất để tạo lập các tài sản gắn liền với đất và một người có thể có quyền bề mặt bằng cách thỏa thuận với chủ sở hữu đất cho phép xây dựng công trình trên đó và bằng cách đó, anh ta đạt được quyền bề mặt. Tuy nhiên, quan điểm về cách hiểu quyền bề mặt với phạm vi đối tượng hẹp như vậy (chỉ bao gồm bề mặt đất) không còn được ghi nhận trong hệ thống pháp luật của các quốc gia ngày nay. Trong bài viết này, tác giả tập trung phân tích các quan điểm khoa học khác nhau về quyền bề mặt, từ đó đưa ra khái niệm về quyền bề mặt. Với việc phân tích một số vấn đề về quyền bề mặt trong Bộ luật Dân sự năm 2015, tác giả đưa ra những nhận định và kiến nghị hoàn thiện pháp luật cụ thể.