Về chủ nghĩa dân tộc tôn giáo

Abstract

Chủ nghĩa dân tộc tôn giáo (Religiuos nationalism) là một trong các loại hình của chủ nghĩa dân tộc, mà theo đó tôn giáo là yếu tố quan trọng để tạo nên bản sắc dân tộc (National identity), có sự liên kết giữa truyền thống tôn giáo với thiết chế xã hội, và tôn giáo được sử dụng như công cụ để đạt được những mục tiêu chính trị. Trải ngược với nhận thức về vai trò của chủ nghĩa thế tục (Secularism), từ khoảng những năm 1970 đến nay, chủ nghĩa dân tộc tôn giáo phát triển ở nhiều nơi trên thế giới – kể cả tại những nước tuyên bố theo chủ nghĩa thế tục, đan kết với đời sống chính trị, xã hội và văn hóa để gắn với quá trình xây dựng quốc gia - dân tộc. Tuy nhiên, cần nhận biết tính hai mặt của chủ nghĩa dân tộc tôn giáo nhằm phát huy vai trò và hạn chế mặt tiêu cực của chủ nghĩa này.