Đánh giá hoạt động của Ủy ban Giám sát và Quản lý tài sản nhà nước Trung Quốc

Abstract

Doanh nghiệp nhà nước (DNNN) vừa mang bản chất của “doanh nghiệp”, vừa mang bản chất của “nhà nước”, vì thế, có vai trò kép: vừa tham gia vào quá trình sản xuất hàng hóa như một chủ thể kinh tế tham gia thị trường, vừa thực hiện các nhiệm vụ chính trị của nhà nước. Từ đó gây ra sự lẫn lộn, không rõ ràng giữa động lực thu lợi nhuận với sức mạnh công quyền. Để khắc phục tình trạng này, Quốc Vụ viện Trung Quốc đã thành lập Ủy ban Giám sát và quản lý tài sản nhà nước (SASAC) – một lớp “thứ ba” ngăn cách giữa Nhà nước và doanh nghiệp – nhằm chống thất thoát vốn nhà nước đồng thời gỡ bỏ những rào cản với các doanh nghiệp này, để có thể kinh doanh bình đẳng trên thị trường. Kể từ khi thành lập, Ủy ban Giám sát và quản lý tài sản nhà nước đã đạt được một số kết quả nhất định, tạo dựng được một môi trường kinh doanh tương đối bình đẳng và minh bạch. Bên cạnh đó, hoạt động của ủy ban này vẫn còn nhiều bất cập như các DNNN đầu tư khá dàn trải, chức năng và nhiệm vụ của SASAC vẫn còn chồng chéo và mâu thuẫn, đồng thời vẫn còn có xu hướng bảo hộ cho các DNNN duy trì sức mạnh độc quyền. Do đó, việc đánh giá những mặt được và chưa được của ủy ban này sẽ rất có ý nghĩa đối với việc xây dựng mô hình “siêu ủy ban quản lý tài sản nhà nước” của Việt Nam.