Quản lý rủi ro chiến lược tại các doanh nghiệp - Thực trạng và giải pháp

Abstract

Rủi ro chiến lược là các rủi ro có ảnh hưởng lớn tới chiến lược của các doanh nghiệp. Các rủi ro chiến lược phát sinh tại một doanh nghiệp do các thay đổi bắt ngờ liên quan từ (1) yếu tố bên ngoài như: môi trường kinh doanh, chính sách, quy định pháp luật, xu hướng tiêu dùng của khách hàng, đối thủ cạnh tranh, dịch bệnh, thiên tai... hoặc từ (2) yếu tố nội bộ như các thay đổi về định hướng phát triển, thị trường kinh doanh, sản phẩm chiến lược... Điểm chung của các thay đổi nêu trên là phát sinh các rủi ro gây ảnh hưởng đến việc doanh nghiệp đạt được mục tiêu, chiến lược kinh doanh đề ra trong từng thời kỳ. Tùy vào môi trường và đặc thù hoạt động của từng doanh nghiệp, rủi ro chiến lược có thể dẫn đến các ảnh hưởng ngắn hạn đối với chi phí, lợi nhuận, giá trị niêm yết của công ty; trong dài hạn, các quyết định chiến lược như cổ phần hóa doanh nghiệp, mở rộng thị trường sang nước ngoài, thay đồi đối tượng khách hàng cũng tôn tại các rủi ro có thế gây thiệt hại về tài chính, uy tín và thậm chí sự sinh tồn của một doanh nghiệp. Hiện tại, các cơ quan quản lý và tổ chức uy tín trên thế giới vẫn chưa đưa ra các quy định và thông lệ hướng dẫn chuẩn mực và nhất quán về quản lý rủi ro chiến lược. Mặc dù vậy, với mức độ ảnh hưởng của loại hình rủi ro này, việc xây dựng quy trình và phương pháp luận để nhận diện, đánh giá và xử lý các rủi ro chiến lược cần được ban điều hành của các doanh nghiệp xác định là một trong các mục tiêu quan trọng trong hoạt động quản trị rủi ro.