Hàn Phi Tử và tư tưởng Pháp trị của Pháp gia

Abstract

Pháp gia là một trong những trường phái triết học lớn chủ trương trị nước bằng pháp trị, là sự tổng hợp giữa “pháp”, “thế” và “thuật” ở Trung Quốc thời kỳ Xuân thu - Chiến quốc. Trong bài viết này, các tác giả đã phân tích và làm rõ tư tưởng Pháp trị của Pháp gia nói chung và của Hàn Phi Tử nói riêng. Pháp gia được chia làm bốn phái chính: Phái trọng thực với Quản Trọng, Lý Khôi và Ngô Khởi; phái trọng thế với Thận Đáo; phái trọng thuật với Thân Bất Hại; phái trọng pháp và biến pháp với Thương Ưởng. Tập đại thành của Pháp gia là Hàn Phi, coi pháp trị là sự kết hợp giữa “pháp”, “thế” và “thuật”. Pháp gia là tiếng nói đại diện cho giai cấp quý tộc địa chủ mới lên, đấu tranh xóa bỏ tàn dư của chế độ cũ, lập nên chế độ phong kiến trung ương tập quyền ở Trung Hoa vào năm 221 TCN.