Giải trình tự gen Mark, phân loại và nhân nhanh in vitro giống khoai mỡ địa phương (Dioscorea SP.) trồng tại Mường Khương, Lào Cai

Abstract

Khoai mỡ là tên địa phương của giống cây thuộc họ Củ nâu (Dioscoraceae), được trồng rộng rãi ở Mường Khương, Lào Cai nhờ có giá trị thực phẩm, dược liệu. Nghiên cứu này thực hiện giải trình tự và phân tích gen MatK của giống khoai mỡ địa phương Mường Khương, Lào Cai. Kết quả nhận được đoạn gen MatK có chiều dài 916 nucleotide và được đăng kí với mã số ML494702 trên GenBank. Phân tích cây di truyền cho phép xác định giống Khoai mỡ địa phương này thuộc loài Khoai mỡ Dioscorca alata. Đốt thân thu được từ giống khoai mỡ địa phương được sử dụng làm vật liệu khởi đầu trong nghiên cứu nhân giống in vitro. Ở bước tạo và nhân chội, BAP được sử dụng riêng rẽ hoặc phối hợp với NAA trong nghiên cứu phát sinh chồi. Hiệu quả phát sinh chồi cao hơn ở môi trường MS có bổ sung BAP ở nồng độ 0,3 mg/1 so với ở các nồng độ nghiên cứu khác. Sự có mặt NAA 0,5 mg/1 trong môi trường MS có chứa BAP kích thích hộ số nhân chồi lớn. Giá trị hệ số nhân chồi lớn nhất nhận được từ môi trường MS có bổ sung BAP 1,5 mg/1 và NAA 0,5 mg/l. Ở bước kế tiếp các chồi in vitro được tạo rễ thành công, số lượng cao rễ/chồi và chiều dài chồi lớn nhất nhận được ở môi trường có bổ sung 0,2 và 0,3 mg/l NAA. Tỉ lệ luyện cây thành công cao khi được trồng trên cả ba loại giá thể đất thịt nhẹ, đất cát và hỗn hợp đất:cát (1:1). Tỉ lệ sống của cây khoai mỡ in vitro bằng 100% khi được trồng trên giá thể đất thịt nhẹ trong quá trình luyện ex vitro.