Thiết kế và tách dòng gen na của virus cúm A/H5N1 vào vector pHW2000 làm làm nguyên liệu tạo chủng gốc vaccine cúm

Abstract

Virus cúm A/H5N1 là virus RNA thuộc họ Orthomvxoviridae. Virus H5N1 độc lực cao có khả năng gây chết với tỷ lệ cao ở gia cầm và lây nhiễm từ gia cầm sang người. Công nghệ tạo giống gốc cho sản xuất vaccine phòng chống virus cúm A/H5N1 ứng dụng kỹ thuật di truyền ngược đòi hỏi phải có bước tạo bộ vector tái tổ hợp mang các phân đoạn gen của virus. Với mục tiêu tạo vector pHW2000 tái tổ hợp mang phân đoạn gen mã hóa neuraminidase (NA) - một trong hai loại kháng nguyên bề mặt quan trọng của virus cúm. chúng tôi đã thiết kế hai cấu trúc gen N1 NA dựa trên trình tự nucleotide gen NA của hai clade virus cúm A/H5N1 độc lực cao (clade 1.1 và clade 2.3.2.1c), đã được chứng minh có tính tương đồng về kháng nguyên, đặc tính di truyền với nhiều chủng cúm, được khuyến cáo có thể sử dụng đặc điểm di truyền kháng nguyên cho sản xuất vaccine phòng chống cúm gia cầm, sau đó tách dòng vào vector pHW2000. cấu trúc gen NA của hai clade có kích thước 1453 bp, gồm: ngoái cùng (phía hai đầu gen) là hai đoạn nucleotide không mã hóa (46 bp và 57 bp) chứa vị trí gắn mồi đặc hiệu và vị trí cắt của enzyme Usai, ở giữa là một vùng mã hóa kích thước 1350 bp, dịch mã đầy đủ và đúng trình tự 449 amino acid, đảm bảo chức năng xúc tác và tính kháng nguyên của protein NA. Hai gen NA tương ứng với hai clade đã được tách dòng thành công vào vector pHW2000 tạo hai vector tái tổ hợp pHW2000-NA clade 1.1 và pHW2000-NA clade 2.3.2.1c. Các vector tái tổ hợp này sẽ được sử dụng làm nguồn vật liệu tạo kháng nguyên NA, chuẩn bị cho sự kết hợp với các vector mang các phân đoạn gen còn lại trong hệ gen virus cúm để tái tạo chủng virus tái tổ hợp làm chủng gốc cho sản xuất vaccine phòng chống cúm A/H5N1 ở gia cầm.