Lời và phương cách “biến thế giới phù hợp với lời" trong hành vi, nghi lễ ma thuật của người Thái (nghiên cứu trường hợp tại Sơn La)

Abstract

Trong nghiên cứu ma thuật, lời được nói ra, phương thức sử dụng và hiệu quả của lời trong thực hành ma thuật là một vấn đề gây nhiều tranh cãi. Cách một thầy mo lẩm nhẩm một câu chú “Mưa to rồi”, kèm theo việc ông ta hắt nước vào người khác trong tiếng trống chiêng ồn ào náo động nhằm hướng đến việc trời đổ mưa trong thực tế khiến đặt ra nhiều câu hỏi. Lời có thực sự tác động và hiệu quả? Nếu có, năng lực tác động này đến từ đâu? Dựa trên cơ sở nào, người thực hành tin rằng lời họ nói sẽ khiến thay đổi thực tại?