Mô hình hợp tác trong tái thiết khu chung cư cũ kinh nghiệm của một số nước châu Á

Abstract

Công cuộc cải cách hành chính đang diễn ra ở hầu hết các nước trên thế giới, vào những năm cuối của thế kỷ XX, mô hình quản lý công mới (New Public Management -NPM) ra đời có xu hướng thu nhỏ vai trò của Nhà nước, mở rộng vai trò của tư nhân. Trước đây, theo cách thức quản lý truyền thống, việc cải tạo các khu chung cư cũ trong đô thị là do khu vực công đảm nhiệm, sử dụng nguồn vốn ngân sách. Tuy nhiên ngân sách eo hẹp cùng các nguồn hỗ trợ đang có xu hướng giảm sút trong khi nhu cầu không ngừng gia tăng đòi hỏi các quốc gia cần tìm kiếm những kênh cung cấp vốn phù hợp hơn. Trong bối cảnh đó, mô hình hợp tác giữa Nhà nước và đối tác tư nhân nổi lên như một phương thức hiệu quả để giải quyết bài toán phát triển, hiện tại đang được các quốc gia trên thế giới áp dụng vào quá trình tái thiết các khu chung cư cũ. Tuy nhiên mô hình hợp tác này đang bị phê phán là quá chú trọng lợi ích kinh tế của các nhà phát triển, ít có sự tôn trọng cộng đồng và cư dân. Bên cạnh đó, sự phân chia quyền lực giữa các nhóm tham gia không đảm bảo được sự công bằng dẫn đến các dự án tái thiết đô thị không đạt kết quả như mong muốn, chậm trễ, kéo dàị tiến độ và nhiều khi ách tắc. Vì vậy để mô hình hợp tác thành công, Nhà nước cần xem xét cách tiếp cận trong quản lý, điều tiết lại quyền và trách nhiệm của các bên tham gia, đặc biệt là quyền tham gia thực chất của các chủ sở hữu căn hộ.