Đánh giá nhân tố rủi ro ảnh hưởng đến các dự án giao thông theo hình thức đối tác công- tư (PPP) ở Việt Nam

Abstract

Với tốc độ phát triển kinh tế ngày càng cao, nhu cầu về hạ tầng giao thông cũng là một mắt xích quan trọng tương ứng. Với mức vốn đầu tư cao, kéo dài, ngân sách nhà nước và các nguồn viện trợ là không đáp ứng đủ. Được kì vọng như một trong những mô hình hiệu quả để thu hút đầu tư của khu vực tư nhân ở cả trong và ngoài nước, nhưng mô hình đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) vẫn chưa được triển khai hiệu qủa. Các nhà đầu tư lo ngại có quá nhiêu rủi ro khi đầu tư vào lĩnh vực giao thông theo hình thức PPP ở Việt Nam. Do đó, việc xác định một cách đầy đủ các yêu tố rủi ro và mức độ ảnh hưởng đến việc thực hiện dự án PPP là cần thiết để các bên liên quan có thể có những giải pháp để hạn chế, loại bỏ bớt các yếu tố rủi ro góp phần thu hút các nhà đầu tư trong lĩnh vực giao thông. Nghiên cứu này thông qua việc sàng lọc các nghiên cứu trước, phỏng vấn các chuyên gia có kinh nghiệm và khảo sát thông tin 49 dự án đã thực hiện để xác định 35 nhân tố rủi ro cho bảng câu hỏi khảo sát. Sau đó, các nhân tố này được định lượng mức độ ảnh hưởng thông qua xác suất và mức độ tác động trong 2 vòng khảo sát delphi để xếp hạng, qua đó xác định được 16 nhân tố có mức ảnh hưởng cao đến dự án. Cũng từ dữ liệu này, tiến hành đánh giá tổng hợp mở để xác định chỉ số mức độ rủi ro của các nhóm nhân tố chính và rủi ro tổng thể của dự án. Nghiên cứu này cho thấy được những yếu tố rủi ro có thể làm thất bại dự án giao thông PPP trong thời điểm hiện nay, qua đó chính phủ cần có những chính sách, giải pháp kịp thời để tăng tính hiệu quả nhằm thu hút được nhiêu nhà đầu tư.