I-rắc, Crưm và HD-981: Những điều rút ra từ hành vi các nước lớn vi phạm luật quốc tế

Abstract

Việc các nước lớn nhiều lần vi phạm luật quốc tế đặt ra yêu cầu nghiên cứu nguyên nhân tại sao. Ba trường hợp Mỹ xâm lược I-rắc (2003), Nga nhập Crưm (2014) và Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981 ở Biển Đông (2014) đã cho thấy ba nguyên nhân cơ bản giải thích lý do cho tình trạng trên. Một là, các nước lớn không có ý thức tuân thủ luật quốc tế vì cảm thấy bị luật bó buộc trong hành động và nhận thức được lợi ích cũng như tính khả thi của việc vi phạm. Hai là, các chế tài trừng phạt chưa có tính răn đe hiệu quả đối với các nước lớn. Ba là, hệ thống luật quốc tế hiện nay vẫn còn các kẽ hở giúp các nước lớn có cớ để chính đáng hóa hành vi vi phạm của mình.