Đánh giá khả năng kết hợp của một số dòng CMS mới và một số dòng R phục vụ chọn giống lúa lai ba dòng

Abstract

Nghiên cứu này tiến hành đánh giá sinh trưởng, phát triển và một số đặc điểm nông sinh học của 4 dòng bất dục đực tế báo chất (CMS), trong đó 3 dòng CMS mới chọn tạo là 12A, 13A, 14A và dòng nhập nội II-32A với 8 dòng bố: R13, RI6, R17, RI 8, R20, R253, R998 và R838 trong vụ mùa 2016. Các dòng mẹ mới cải tiến có thời gian từ gieo đến trỗ từ 98 đến 105 ngày, có 14 lá/thân chính, chiều cao cây bán lùn, bất dục phấn điển hình, hạt phấn bất dục 100%. Tiến hành lai các dòng bố mẹ này thu hạt lúa lai F1 (trên cây mẹ) được 32 tổ hợp lai với Nhị ưu 838 (II-32A/R838) là giống đối chứng. Đánh giá một số đặc điểm nông sinh học các yếu tố cấu thành năng suất, năng suất thực thụ và tính trạng chất lượng của 32 tổ hợp lúa lai FI (THL) trong vụ xuân 2017: tuyển chọn được 8/32 tổ hợp có năng suất thực thụ vượt giống đối chứng Nhị ưu 838 từ 3,9 đến 16,2%. Riêng dòng 14A cho 2 THL có năng suất thực thu cao hơn so với giống đối chứng có ý nghĩa ở độ tin cậy p=99% là 14A/RỊ3 (87,5 tạ/ha) và 14A/R20 (86,2 tạ/ha). Đánh giá khả năng kết hợp (KNKH) của các dòng bố, mẹ cho thấy: 4 dòng bố là R13, R16, R17 và dòng R998 và dòng mẹ 14A có KNKH chung cao nhất có ý nghĩa ở tính trạng các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất. Dòng 14A cũng có KNKII riêng cao với 4/8 dòng bố nghiên cứu là dòng R13, R20, R998 và R838 ở tình trạng năng suất thực thu ở mức xác suất thống kê có ý nghĩa.