Nghiên cứu các nhân tố tác động đến hành vi quản trị lợi nhuận của các công ty đại chúng chưa niêm yết tại Việt Nam

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện với dữ liệu bảng không cân bằng từ 400 công ty đại chúng chưa niệm yết tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (UPCOM) từ năm 2011 đến năm 2017. Mục đích chính của nghiên cứu nhằm đánh giá về hành vi quản trị lợi nhuận của nhà quản lý và xác định tác động từ các nhóm nhân tố cơ cấu sở hữu, cơ cấu vốn và đặc điểm công ty đến các công ty UPCOM, vốn chưa được đề cập đến trong các nghiên cứu trước đây. Nghiên cứu sử dụng đồng thời mô hình Jones (1991) và Roychowdhury (2006) để đo lường quản trị lợi nhuận. Kết quả nghiên cứu khẳng định giả thuyết của chúng tôi khi cho thấy các công ty UPCOM thực hiện hành vi quản trị lợi nhuận theo cả hai phương pháp. Cùng với đó, khi so sánh với toàn thị trường chứng khoán, chúng tôi nhận thấy nhà quản lý công ty UPCOM có xu hướng lựa chọn cắt giảm chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp để tăng lợi nhuận mạnh mẽ hơn so với các phương pháp khác. Các nhân tố có tác động phù hợp với giả thuyết mà chúng tôi đặt ra, trong đó nhà quản lý và nhà đầu tư tổ chức có xu hướng thực hiện quản trị lợi nhuận mạnh mẽ nếu nắm vững càng nhiều cổ phần của công ty hoặc đang có kế hoạch tài trợ vốn bằng nợ. Ngược lại, quy mô công ty là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định của nhà quản lý khi cân nhắc liệu có thực hiện quản trị lợi nhuận.