“Ngũ hình” trong cổ luật Trung Quốc và Việt Nam – Một hiện tượng giao lưu và tiếp biến văn hóa pháp luật

Abstract

“Ngũ hình” là nội dung quan trọng trong hệ thống pháp luật Trung Quốc thời cổ trung đại, là cơ sở để phân loại tội phạm và quy định thẩm quyền của các cấp xét xử trong hoạt động tố tụng. “Ngũ hình” ra đời cùng với sự hình thành nhà nước và được hoàn thiện vào thời Tùy (581 – 619), Đường (618 – 907), nó có ảnh hưởng lớn trong cổ luật Trung Quốc và các nước Đông Á. Việt Nam trong quá trình xây dựng nền pháp chế dân tộc thời phong kiến đã tiếp thu hệ thống “Ngũ hình” của Trung Quốc một cách có chọn lọc và sáng tạo để phù hợp với hoàn cảnh nước ta. Nội dung bài viết trình bày những quy định cơ bản của “Ngũ hình” trong cổ luật Trung Quốc và Việt Nam, qua đó cho thấy ý nghĩa quan trọng của “Ngũ hình” trong cổ luật Trung Quốc, Việt Nam và sự giao lưu, tiếp biến văn hóa pháp luật giữa hai nước.