Cạnh tranh của các nước lớn ở Đông Nam Á dưới góc độ cấu trúc

Abstract

Sự cạnh tranh của các nước lớn chịu tác động của nhiều nhân tố trên nhiều cấp độ phân tích khác nhau. Bài viết này xem xét sự cạnh tranh giữa các cường quốc ở Đông Nam Á từ một trong các cấp độ phân tích đó – cấp độ hệ thống. Trong cấp độ hệ thống, sự phân tích cạnh tranh được tập trung vào góc độ cấu trúc – thành tố cơ bản và quan trọng nhất của hệ thống quốc tế. Với quan điểm coi Đông Nam Á là một phần của hệ thống – cấu trúc khu vực châu Á – Thái Bình Dương, bài viết chỉ ra các tác động từ cấu trúc khu vực này đến sự cạnh tranh của các nước lớn ở Đông Nam Á. Tác động của cấu trúc thể hiện trên bốn vấn đề chính: (1) Sự tồn tại cấu trúc là một nguồn sinh ra cạnh tranh quyền lực cấu trúc; (2) Sự mở rộng cấu trúc làm tăng thêm sự cạnh tranh trong các lĩnh vực khác; (3) Hình thái phân bổ quyền lực trong cấu trúc là điều kiện cho sự cạnh tranh; (4) Sự phân tầng cấu trúc là tác nhân cho sự cạnh tranh. Từ đó, bài viết đã rút ra một số nhận xét về sự cạnh tranh giữa các nước lớn ở Đông Nam Á và tác động của nó tới quan hệ quốc tế khu vực.