Một số bất cập trong quy định về hình phạt áp dụng đối với pháp nhân thương mại và đề xuất, kiến nghị hoàn thiện

Abstract

Trong bài viết: “Một số bất cập trong quy định về hình phạt áp dụng đối với pháp nhân thương mại và đề xuất, kiến nghị hoàn thiện”, tác giả Vũ Văn Tư cho rằng: Hiện nay, nước ta đang trong trong quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, thực hiện nền kinh tế thị trường, giao lưu hội nhập với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Điều này đòi hỏi Nhà nước phải có những thay đổi cả về chủ trương, đường lối trong chỉ đạo, điều hành, dẫn dắt sự phát triển của đất nước với những chính sách cụ thể, nhằm đáp ứng được yêu cầu của xã hội đặt ra, phù hợp và theo kịp sự phát triển của thế giới. Thực tế cho thấy, sự phát triển nhanh, mạnh của nền kinh tế đã kéo theo sự gia tăng của tội phạm, với tính chất ngày càng phức tạp và quy mô ngày càng lớn, hành vi phạm tội ngày càng nguy hiểm. Sự ra đời của Bộ luật Hình sự năm 2015 đánh dấu bước phát triển mang tính đột phá trong chính sách và tư duy lập pháp hình sự của Nhà nước ta. Lần đầu tiên trong lịch sử lập pháp hình sự, Bộ luật Hình sự quy định trách nhiệm hình sự đối với một loại hình tổ chức là pháp nhân thương mại. Điều này đã làm thay đổi quan niệm mang tính truyền thống về tội phạm và hình phạt, đáp ứng yêu cầu đấu tranh chống các hành vi phạm tội do pháp nhân thương mại thực hiện ở Việt Nam trong những năm gần đây, tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là các loại tội phạm có tổ chức, xuyên quốc gia. Pháp nhân thương mại tuy là chủ thể của tội phạm, nhưng không phải là chủ thể của tất cả các tội phạm quy định trong Bộ luật Hình sự. Pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về một số tội phạm có liên quan trực tiếp đến hoạt động của mình. Theo đó, pháp nhân thương mại chỉ bị xử lý hình sự đối với 33 tội theo quy định tại Điều 76 Bộ luật Hình sự năm 2015. Khi chịu trách nhiệm hình sự đối với 33 tội danh theo Bộ luật Hình sự năm 2015, pháp nhân thương mại phải chịu các hình phạt tương ứng. Trong bài viết này, tác giả tập trung phân tích quy định về hình phạt áp dụng đối với pháp nhân thương mại trong Bộ luật Hình sự năm 2015. Từ đó chỉ ra một số vướng mắc, bất cập trong áp dụng hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội và đưa ra kiến nghị hoàn thiện cụ thể.