Liên văn bản trong tiểu thuyết Tạ Duy Anh

Abstract

Liên văn bản là một thuật ngữ nhận được nhiều sự quan tâm của giới nghiên cứu và phê bình văn học cả thế giới lẫn trong nước. Dấu ấn của liên văn bản đã xuất hiện trong sáng tác của nhiều tác giả Việt Nam, trong đó có Tạ Duy Anh, một tác giả có nhiều đóng góp cho nền văn học nước nhà và nhận được sự quan tâm của cả giới chuyên môn lẫn độc giả. Chính vì vậy, với đề tài “Liên văn bản trong tiểu thuyết Tạ Duy Anh”, người viết hy vọng thông qua việc tìm hiểu về những yếu tố liên văn bản trong tiểu thuyết của Tạ Duy Anh sẽ đáp ứng được nguyện vọng đọc - hiểu sâu hơn về tiểu thuyết Tạ Duy Anh cũng như hiểu rõ hơn về lý thuyết liên văn bản. Để làm rõ đề tài, luận văn giới hạn phạm vi nghiên cứu trong lý thuyết về liên văn bản của ba nhà lập thuyết là Bakhtin, Kristeva, Barthes và bốn tiểu thuyết của Tạ Duy Anh, lần lượt là: Lão Khổ, Đi tìm nhân vật, Thiên thần sám hối và Giã biệt bóng tối. Đồng thời, luận văn được khai triển trong ba chương. Trong đó, chương 1 tập trung giới thiệu tình hình nghiên cứu và những lý thuyết về liên văn bản, bên cạnh đó, tình hình nghiên cứu về tác giả Tạ Duy Anh, quan niệm nghệ thuật và những dấu ấn mà tiểu thuyết của ông đã ghi lại trong giai đoạn văn học sau năm 1975 cũng được tìm hiểu ở chương này; chương 2 và 3 tập trung vào tìm hiểu những yếu tố liên văn bản trong tiểu thuyết Tạ Duy Anh ở phương diện nội dung và hình thức nghệ thuật để làm rõ đề tài. Kết quả nghiên cứu cho thấy Tạ Duy Anh quả xứng đáng là một tác giả có sức sáng tạo mạnh mẽ, đầy táo bạo khi vận dụng rất tài tình các thủ pháp của liên văn bản vào tiểu thuyết của chính mình. Điều đó thành công giúp tiểu thuyết của ông chiếm lĩnh một vị trí quan trọng trên văn đàn văn học Việt Nam và trong lòng độc giả yêu sách.