Ảnh hưởng kết hợp của nitrite và nhiệt độ lên hoạt tính enzyme tiêu hóa và enzyme methaemoglobin reductase ở cá basa(Pangasius bocourti)

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện tại bộ môn dinh dưỡng và chế biến thủy sản, Khoa Thủy Sản, Trường Đại học Cần Thơ nhằm tìm hiểu mức độ ảnh hưởng của nitrite và nhiệt độ tác động lên hoạt tính enzyme tiêu hóa enzyme methemoglobin reductase trên cá basa. Nghiên cứu về hoạt tính enzyme tiêu hóa được thực hiện trên cá basa cỡ 15-20 g/con ở bốn nồng độ nitrite là 0 mM, 0,09 mM, 0,22 mM và 0,44 mM kết hợp với hai mức nhiệt độ 27ºC và 33ºC được thu ở thời điểm ngày 0 và ngày 60. Thu mẫu ruột và dạ dày để xác định một số enzyme tiêu hóa gồm: pepsine, trypsine, α-amylase, chymotrypsine. Hoạt tính của enzyme tiêu hóa trong ruột và dạ dày bị giảm xuống thấp khi tiếp xúc với nitrite ngay cả ở nồng độ thấp ở cả hai mức nhiệt độ 27οC và 33οC, ở mức nhiệt độ thấp hoạt tính enzyme yếu hơn ở nhiệt độ cao. Nitrite làm giảm có ý nghĩa (p<0,05) hoạt tính enzyme pepsine, chymotrypsine, α-amylase sau 60 ngày thí nghiệm. Hoạt tính của trypsine ở các nghiệm thức tiếp xúc nitrite cũng giảm nhưng khác biệt không có ý nghĩa so với nghiệm thức đối chứng (p>0,05). Hoạt tính của enzyme methemoglobin reductase được xác định ở hai nồng độ 0 mM, 0,44 mM và hai mức nhiệt độ 27ºC, 33ºC thu mẫu máu ở ngày 0, ngày 1 và ngày 7 sau khi bổ sung nitrite. Kết quả thí nghiệm cho thấy enzyme methemoglobin reductase tăng dần sau 1 ngày đến 7 ngày tiếp xúc với nitrite. Trong điều kiện nhiệt độ cao 33ºC enzyme này hoạt động mạnh hơn ở nhiệt độ thấp 27ºC (p<0,05). Qua đó cho thấy cá có khả năng tự giải độc khi bị nhiễm nitrite.