Diễn biến chất lượng nước sông Tiền đoạn chảy qua An Giang giai đoạn năm 2014 - 2021

Abstract

Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá diễn biến chất lượng nước mặt trên sông Tiền đoạn chảy qua An Giang tại 5 vị trí (T2–T6) tần suất 03 lần/năm (tháng 3, tháng 6 và tháng 9) trong giai đoạn 8 năm (2014 – 2021) thông qua 9 chỉ tiêu: nhiệt độ (oC), pH, hàm lượng oxy hòa tan (DO), nhu cầu oxy sinh học (BOD), nhu cầu oxy hóa học (COD), tổng chất rắn lơ lửng (TSS), nitrate (N-NO3-), orthophosphate (P-PO4 3-) và Coliforms được thu thập từ Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang. Hầu hết các chỉ tiêu vào mùa mưa cao hơn mùa khô; có sự biến động theo không gian và thời gian. Các chỉ tiêu theo thời gian duy trì ở mức ổn định hoặc tăng chứ không giảm và xu hướng chất lượng nước qua nhiều năm vẫn không đổi và tăng do quản lý chưa tốt. Trong đó, chỉ tiêu BOD, TSS và Coliforms bị ô nhiễm nhiều nhất và có điểm chung là bị ô nhiễm cao nhất tại tháng 9. Chất lượng nước sông Tiền được đánh giá thông qua so sánh với quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt (QCVN 08-MT:2015/BTNMT) và chỉ số chất lượng nước WQI. Phân tích cụm (CA) để đánh giá vị trí thu mẫu và phân tích thành phần chính (PCA) được sử dụng để xác định những chỉ tiêu ảnh hưởng đến chất lượng nước, biết được các nguồn gây ô nhiễm. Kết quả tính toán WQI cho thấy, chất lượng nước ở mức trung bình kém, chỉ phù hợp để sử dụng cho mục đích tưới tiêu, giao thông thủy và các mục đích tương đương khác. Kết quả phân tích nhóm (CA) cho biết chất lượng nước sông Tiền được chia thành 2 nhóm tại tháng 3; 3 nhóm tại tháng 6 và 3 nhóm tại tháng 9. Kết quả PCA cho biết, có 3 nguồn chính phát sinh ô nhiễm giải thích cho sự thay đổi chất lượng nước vào tháng 3, 6 và 9 lần lượt là 97,4%, 91,5% và 93,3%. Tất cả các chỉ tiêu bao gồm nhiệt độ, pH, DO, BOD, COD, TSS, N-NO3-, P-PO43-, Coliforms đều góp phần ảnh hưởng đến chất lượng nước sông Tiền nên cần được tiếp tục quan trắc và theo dõi. Kết quả nghiên cứu cung cấp những thông tin quan trọng để xem xét lại hệ thống quan trắc môi trường nước mặt trên sông Tiền đoạn chảy qua tỉnh An Giang.