Tổng hợp hạt nano ZnO bằng tác nhân khử dịch chiết lá Quao nước (Dolichandrone spathacea) và khảo sát ảnh hưởng của sản phẩm trên mô hình cây đậu xanh (Vigna radiata) dưới tác động của Cr(VI).

Abstract

Cây Quao nước (Dolichandrone spathacea (L. f.) Seem.) là loài thực vật thuộc họ Quao (Bignoniaceae) là một dược liệu quen thuộc của người Việt Nam, được sử dụng trong các bài thuốc cổ truyền. Nghiên cứu được thực hiện nhằm khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp hạt nano kẽm oxit (ZnO NPs) bằng tác nhân khử dịch chiết lá Quao nước. Kết quả cho thấy điều kiện tối ưu để tổng hợp nano ZnO sử dụng dịch chiết lá Quao nước gồm nồng độ Kẽm acetate (Zn(CH3COO)2) là 0.01 M, tỷ lệ thể tích V_(Zn(〖CH〗_3 〖COO)〗_2 ):V_(dịch chiết) là 55:45, thời gian phản ứng 60 phút tại nhiệt độ 70 ℃. Các hạt nano ZnO được tổng hợp dựa trên các điều kiện đã được khảo sát và được phân tích bằng các phương pháp hóa lý hiện đại như UV-Vis, SEM, FT-IR, EDX, DLS để xác định các đặt tính và hình thái của hạt. Bên cạnh đó, thử nghiệm trên mô hình đậu xanh (Vigna radiata) có tác động của Cr(VI) nhằm đánh giá khả năng bảo vệ và kháng oxy hóa của hạt nano ZnO được điều chế bằng tác nhân khử dịch chiết lá Quao nước. Kết quả của nghiên cứu này cho thấy cho thấy rằng độc tính do Cr(VI) gây ra đã ức chế đáng kể sự tăng trưởng, sinh khối, hệ thống chống oxy hóa và sự hấp thu chất dinh dưỡng của cây đậu xanh. Giải pháp để chống lại sự tác động do Cr(VI) gây ra là sử dụng thành công các hạt nano ZnO (đặc biệt là ở nồng độ 100 mg/L) làm gia tăng tỉ lệ nảy mầm, duy trì và phát triển hình thái của cây trưởng thành. Ngoài ra, thí nghiệm được kiểm chứng khả năng kháng oxy hóa của lá bằng phương pháp KMnO4 và quét gốc tự do ABTS•+ cũng khẳng định được trong các nghiệm thức có xử lí các hạt nano ZnO có hiệu suất kháng oxy hóa và hiệu suất quét góc tự do đã được cải thiện và tốt hơn nghiệm thức chỉ có ảnh hưởng Cr(VI).