PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH TẾ TRONG SẢN XUẤT LÚA VỤ HÈ THU CỦA NÔNG HỘ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN VỊ THÚY, TỈNH HẬU GIANG

Abstract

Đề tài “Phân tích hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa vụ hè thu của nông hộ trên địa bàn huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang” được thực hiện nhằm mục đích chính là đưa ra những giải pháp cần thiết cho người nông dân và các cơ sở cán bộ địa phương cũng như nhà nước dựa trên những khó khăn về vấn đề điều kiện tự nhiên, giá cả và con người mà các hộ nông dân phải đối mặt trong vụ hè thu. Mục tiêu của nghiên cứu là phân tích được thực trạng sản xuất và tiêu thụ của người nông dân, ước lượng được mức hiệu quả kinh tế cũng như những yếu tố có ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế trong việc trồng lúa của các nông hộ, từ đó đề xuất ra được những giải pháp khắc phục những khó khăn và phát huy thế mạnh của nông hộ. Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê mô tả để thể hiện được thực trạng canh tác của nông dân. Để có thể ước lượng được mức hiệu quả kinh tế, phương pháp màng bao dữ liệu (DEA) được sử dụng với số liệu được thu thập từ 100 nông hộ trồng lúa trên địa bàn huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang. Phương pháp phân tích hồi quy tuyến tính được sử dụng để xác định và phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế dựa trên mức hiệu quả đã ước lượng được từ mô hình DEA. Kết quả cho thấy, mức năng suất trung bình của nông hộ là 624kg/1000m2 với giá bán trung bình là 5,722đ/kg, đây là mức năng suất thấp, nguyên nhân chủ yếu là do vụ hè thu năm trong khoảng thời gian của mùa mưa, những đợt mưa lớn liên tục diễn ra vào những ngày cuối cùng trong vụ khiến cây lúa bị gãy đổ, rụng hạt. Chi phí trong vụ lúa này nông dân phải bỏ ra là tương đối nhiều (2,24 triệu đồng/1000m2 ), trong đó chi phí phân bón, chi phí thuốc nông dược và chi phí thuê lao động là những khoản chiếm tỉ lệ cao nhất trong cơ cấu chi phí. Mức hiệu quả kinh tế ước lượng được từ mô hình DEA là 73,6%, trong đó chỉ có 7 hộ là đạt được mức hiệu quả tối đa (100%), 11 hộ đạt mức hiệu quả tối thiểu (50-60%), mức hiệu quả từ 70 - 80% chiếm tỉ lệ cao nhất với 36 hộ đạt được. Mô hình hồi quy được thực hiện với các biến độc lập là: trình độ học vấn, kinh nghiệm sản xuất, diện tích trồng, tham gia tập huấn, lượng giống và lao động thuê. Trong đó, nghiên cứu đã xác định được biến kinh nghiệm sản xuất (ý nghĩa mức 10%), tham gia tập huấn (ý nghĩa mức 5%) và lao động thuê (ý nghĩa mức 1%) là những yếu tố có ảnh hưởng đến mức hiệu quả kinh tế của nông hộ