Tính chịu mặn của giống đậu nành Ankur khi bổ sung qua lá Lithovit-standard và Monopotassium phosphate trong điều kiện nhà lưới

Abstract

Mô hình luân canh đậu nành trên đất lúa giúp người nông dân tăng thu nhập và hướng tới nền nông nghiệp bền vững. Tuy nhiên, việc đẩy mạnh mô hình lúa – đậu nành ở các vùng ven biển nơi có nguy cơ bị xâm nhập mặn đòi hỏi tính chịu mặn của giống đậu nành. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá khả năng cải thiện tính chịu mặn của giống đậu nành Ankur qua việc phun bổ sung qua lá phân Monopotassium phosphate (MKP) và phân Lithovit khi trồng trong chậu đất được lấy từ nền đất lúa nhiễm mặn tại xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang và tưới nước nhiễm mặn nhân tạo 4‰. Đồng thời, sự mặn hóa đất trồng sau khi tưới nước mặn 4‰ cũng được ghi nhận. Thí nghiệm được bố trí theo thể thức thừa số hai nhân tố hoàn toàn ngẫu nhiên (CRD) với bốn lần lặp lại trong điều kiện nhà lưới. Trong đó, nhân tố thứ nhất là ba công thức phân bón gồm công thức đối chứng (ĐC) [20 kg N + 60 kg P2O5 + 70 kg K2O] (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), ĐC+MKP và ĐC+Lithovit. Nhân tố thứ hai là nước kênh thuần (0‰) và nước kênh nhiễm mặn nhân tạo (4‰). Kết quả cho thấy phun bổ sung ĐC+MKP và ĐC+Lithovit với nồng độ 3 g/L qua lá ở thời điểm 30, 45 và 60 NSKG làm tăng tổng số trái trên cây và khối lượng 100 hạt của giống Ankur trong điều kiện stress mặn 4‰. Bổ sung MKP và Lithovit qua lá giúp giống Ankur duy trì được hàm lượng Na+ và K+ trong các bộ phận rễ, thân và lá ở mức tối hảo nhằm hạn chế tối đa khả năng ngộ độc Na+ khi stress mặn. Đặc biệt, phân bón lá Lithovit cải thiện tính chịu mặn của giống đậu nành Ankur qua việc giữ lượng lớn Na+ trong rễ nhiều và hạn chế di chuyển Na+ lên chồi so với nghiệm thức ĐC và ĐC+MKP. Cuối cùng, phun bổ sung ĐC+MKP và ĐC+Lithovit giúp giống Ankur duy trì năng suất hạt trong điều kiện tưới mặn 4‰. Kết quả cũng thể hiện việc tưới mặn ở nồng độ 4‰ trong 15 ngày liên tục làm gia tăng mạnh độ dẫn điện của các ion trong dịch trích bão hòa của đất (ECe) và đạt ngưỡng đất mặn. Đồng thời, tưới nước nhiễm mặn tăng khả năng tích lũy cation Na+ trong đất và ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng suất cây đậu nành.