Bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế về dược phẩm trong bối cảnh đại dịch Covid-19 - Nhìn từ khung pháp lý WTO và Hiệp định CPTPP

Abstract

Trong thời kỳ đại dịch Covid-19, mâu thuẫn giữa quyền tiếp cận dược phẩm như một trong những quyền cơ bản của con người và lợi ích thương mại của các hãng dược phẩm càng trở nên rõ nét khi các nền kinh tế phát triển nhất đang nỗ lực hết mình trong cuộc đua tìm ra vaccine đối với dịch bệnh, song song với việc thông qua những biện pháp ban hành quy định pháp luật về bắt buộc chuyển giao sáng chế đối với dược phẩm. Các biện pháp này mang tính chất nhạy cảm xét về nhiều khía cạnh của pháp luật thương mại quốc tế như thương mại hàng hóa, quyền sở hữu trí tuệ và cả đầu tư quốc tế. Bài viết này phân tích quyền tiếp cận dược phẩm trong thời kỳ Covid-19 với liên hệ cụ thể tới quy định về bắt buộc chuyển giao sáng chế của những hiệp định trong Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), nhằm đưa ra lưu ý cho Việt Nam với tư cách quốc gia ký kết các hiệp định này.