Niềm tin tôn giáo và các dịch bệnh trong lịch sử

Abstract

Trong lịch sử nhân loại, nhất là vào thời cổ đại và trung đại, khi những hiểu biết của con người về nguồn gốc và các nguyên nhân dẫn tới dịch bệnh vẫn còn nhiều hạn chế thì sự diễn giải thần học về nguồn gốc dịch bệnh dưới lăng kính tôn giáo đã giữ vai trò đáng kể trong việc lý giải sự xuất hiện và lây lan của dịch bệnh. Các quan niệm tôn giáo thời cổ - trung đại cho rằng, dịch bệnh xảy ra là bởi sự tức giận của thần thánh, sự trừng phạt của chúa trời hay thượng đế đối với tội lỗi của con người, hoặc dịch bệnh là do ma quỷ, linh hồn và các thế lực siêu nhiên khác gây ra. Các diễn giải thần học về nguồn gốc của dịch bệnh cũng đồng thời chỉ dẫn con người cách thức ứng phó với dịch bệnh. Bài viết này trước hết tìm hiểu quan niệm của một số tôn giáo ở phương Đông và phương Tây từ thời cổ đại tới trung đại trong việc giải thích căn nguyên dịch bệnh. Từ đó, bài viết thảo luận những cách thức mà các tôn giáo đưa ra để ứng phó với dịch bệnh trong quá khứ.