Quan điểm của Minh Mệnh về kiểm soát quyền lực qua công cuộc cải cách hành chính và ý nghĩa lịch sử của nó

Abstract

Kiểm soát quyền lực thuộc lĩnh vực hoạt động chính trị của giai cấp cầm quyền nhằm ngăn chặn các hiện tượng lạm dụng chức vụ và quyền hạn để trục lợi cá nhân và nhóm lợi ích trong bộ máy nhà nước. Trong lịch sử chế độ phong kiến nước ta từng diễn ra hai cuộc cải cách hành chính tiêu biểu, dưới thời Lê sơ do vua Lê Thánh Tông thực hiện và dưới thời Nguyễn do Minh Mệnh tiến hành. Cả hai cuộc cải cách đã thu được những kết quả to lớn, làm cho bộ máy hành chính gọn nhẹ và thuận tiện cho việc giám sát, kiểm soát hoạt động của đội ngũ quan lại. Những thành quả đó có ý nghĩa lịch sử to lớn đối với sự nghiệp cải cách hành chính ở nước ta hiện nay. Bài viết tập trung phân tích quan điểm của vua Minh Mệnh về tính cấp thiết và việc chỉ đạo tiến trình thực hiện công cuộc cải cách để đến thành công.