Tình hình ruộng đất ở Sơn La qua địa bạ Minh Mệnh

Abstract

Bài viết phát triển sâu hơn các bài viết đã xuất bản “Địa danh hành chính và hiện trạng đất đai ở Sơn La thế kỷ 19 qua góc nhìn địa chính triều Nguyễn”, “Hiện trạng đất đai ở Sơn La qua góc nhìn địa chính triều đình Gia Long năm thứ 4 (1805)”. Bài viết giới thiệu lại hồ sơ đất đai ở Sơn La năm Minh Mệnh thứ 21 (1840) tại Lưu trữ Quốc gia số 1, trên cơ sở đó trình bày hiện trạng đất đai, chất lượng đất đai và quy mô chiếm hữu đất đai của người dân. các dòng họ, quan thôn... ở Sơn La. Trong quá trình phân tích tình hình đất đai năm 1840, tác giả cũng so sánh với năm 1805 để thấy rõ tình hình biến đổi dưới thời Minh Mệnh. Ngoài ra, còn so sánh hiện trạng, quy mô chiếm hữu đất đai của cán bộ địa phương ở Sơn La với các địa phương miền núi khác đã được điều tra trước đó như quan tòa Quảng Hòa (tỉnh Cao Bằng), xã Bình Quan (Thất Khe quan, phủ Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn). Đó là bước khởi đầu cho những nghiên cứu sâu hơn về hiện trạng đất đai ở miền núi dưới triều Nguyễn.