Chiến tranh Pháp - Thanh 1883-1885 và những nỗ lực ngoại giao của Anh

Abstract

Chiến tranh Thanh - Pháp (1883-1885) nổ ra trong bối cảnh các cường quốc phương Tây ngày càng cạnh tranh, chinh phục nhằm xây dựng ảnh hưởng ở châu Á. Từ vấn đề ban đầu là sự cạnh tranh giữa Trung Quốc, một cường quốc khu vực và truyền thống, với Pháp, một cường quốc châu Âu ở Bắc Kỳ, cuộc chiến này chuyển sang một đối tượng quốc tế đại diện cho cuộc xung đột giữa hai nước có ảnh hưởng khác nhau ở Đông Á. Nó có nghĩa là Bắc Kỳ là một phần của trò chơi mở rộng giữa các cường quốc châu Á và châu Âu. Do đó, chiến tranh Trung - Pháp không chỉ đề cập đến lợi ích thương mại, quân sự và chiến lược của họ ở Bắc Kỳ và Đông Á mà còn được các nước phương Tây khác muốn có lý do để can thiệp và mở rộng ảnh hưởng trong khu vực. Là nước thống trị thế giới, Anh có những nỗ lực vừa phải để hòa giải chiến tranh, nhưng thực tế nước này vẫn tập trung vào thương mại và do đó Anh đã tạo cơ hội cho Pháp mở rộng quyền lực ở Bắc Kỳ và miền nam Trung Quốc. Thái độ và hoạt động của Anh đối với Việt Nam không thay đổi kể từ ngày Pháp chiếm Đà Nẵng năm 1858 vì nước này không mấy quan tâm đến việc mở rộng ảnh hưởng ở Bắc Kỳ và Việt Nam. Phản ứng của Anh nhờ đó phần nào giúp Pháp giành được nhiều lợi ích và quyền lực hơn ở bán đảo Đông Dương rồi tìm được cửa ngõ can thiệp vào miền Nam Trung Quốc vào cuối thế kỷ 19.