Lịch sử hình thành cộng đồng người Hoa ở Đồng Nai thời chúa Nguyễn (Thế kỷ XVII-XVIII)

Abstract

Bài viết trình bày khái quát về quá trình Hoa kiều đến lập nghiệp, khai hoang, hình thành làng mạc và không gian đô thị sầm uất ở Cù Lao Phố thế kỷ 17, 18, miền Nam Việt Nam. Từ một nhóm nhỏ sau phong trào “chống Thanh” thất bại, họ trốn sang Nguyễn Nam Kỳ và được bố trí định cư tại Bản Lân (Biên Hòa ngày nay). Những người di cư Trung Quốc này tiếp tục gia tăng, khiến cộng đồng phát triển nhanh chóng. Tổ chức của họ cũng được xây dựng dựa trên các chính sách của chính quyền nhà Nguyễn, trong đó có việc thành lập thôn Thanh Hà (với Minh Hương) để quản lý người Hoa, xác định hộ tịch, thành lập các hiệp hội thị tộc địa phương... Các thành phần tôn giáo cũng can thiệp sâu vào sự hội nhập của người Hoa ở vùng đất mới.