Quan điểm về bản thể trong tư tưởng của Tuệ Trung Thượng Sĩ

Abstract

Quan điểm về bản thể là một trong những nội dung quan trọng trong tư tưởng thiền của Tuệ Trung Thượng Sĩ. Căn cứ trên văn thư hiện còn, có thể tóm tắt quan điểm này của ông như sau: Thứ nhất, bản thể là khởi nguyên, cội nguồn, là cái gốc, cái đầu tiên của toàn thể vũ trụ. Bản thể có tính chất thường hằng và chân thực, không trái cũng không phải, không có khởi đầu và cũng không có kết thúc. Bản thể này không thể miêu tả bằng ngôn ngữ. Vì vậy, không thể hiểu bằng nhận thức thông thường (nhận thức bằng ngôn ngữ). Thứ hai, thế giới hiện tượng và con người đều xuất hiện từ bản thể. Mỗi chúng sinh đều có tính chất, mầm mống của bản thể, tức là mỗi chúng sinh đều có Phật tính. Mối quan hệ giữa bản thể và thế giới hiện tượng là mối quan hệ giữa chân như và tồn tại.