Thành phần động vật không xương sống cỡ lớn vùng nuôi trồng thủy sản nước lợ

Abstract

Mục tiêu nghiên cứu là nhằm xác định tính đa dạng thành phần loài động vật không xương sống cỡ lớn ở vùng nuôi thủy sản nước lợ thuộc ba tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau. Nghiên cứu được tiến hành vào 2 đợt (tháng 3/2019 và tháng 6/2019) với 29 điểm thu mẫu, mẫu ĐVKXSCL được thu bằng vợt lưới hình chữ D (0,2- 0,5mm) với diện tích 20m2. Kết quả đã ghi nhận có tổng cộng 50 loài ĐVKXSCL thuộc 5 lớp, trong đó lớp Gastropoda là phong phú nhất 15 loài (30%), kế tiếp Insecta 14 loài (28%), các nhóm còn lại có số loài thấp hơn là Malacostraca, Bivalvia, Arachnida biến động từ (3-11 loài, 6-22%). Thành phần loài ĐVKXSCL ở sông nhánh có xu hướng đa dạng hơn sông chính, mật độ trung bình của ĐVKXSCL trên sông chính (2.877 ct/20m2) thấp hơn so với sông nhánh (3.257 ct/20m2). Ở vùng có độ mặn trung bình thấp Sóc Trăng (S=8 ‰) thành phần loài cao hơn so với vùng có độ mặn trung bình cao như Bạc Liêu (S=15,6 ‰), Cà Mau (S=18,9 ‰), loài hiện diện thường xuyên là Dostia violacea, Littoraria melanostoma (Gastropoda), Acetes (Malacostraca). Chỉ số H’ đợt 1 cao nhất ở ST10 (H’=1,48) ghi nhận được 8 loài (44 cá thể/20m2) cho thấy mức độ ô nhiễm của khu vực này là trung bình, H’ đạt thấp nhất ở BL3 (H’=0) tìm thấy 4 loài (22 cá thể/20m2 có thể thấy thủy vực bị ô nhiễm nặng. Bước vào đợt 2 điểm thu ST8 đạt cao nhất (H’=2,27) tìm thấy 5 loài (529 cá thể/202) có thể thấy thủy vực ở đây chỉ ô nhiễm nhẹ, CM3 (H’=0,04) với 4 loài (2.339 cá thể/20m2) thủy vực này bị ô nhiễm nặng. H’ có sự biến động lớn giữa các điểm thu mẫu và dao động từ 0,22-1,19 đối với sông chính và 0,31-1,47 đối với sông nhánh, thể hiện sông nhánh có thành phần loài đa dạng hơn sông chính, loài chiếm ưu thế là Acetes (Malacostraca). Gastropoda, Malacostraca và Insecta ở tháng 3 có thành phần loài cao hơn tháng 6 cho thấy mức độ ô nhiễm hữu cơ ở đợt 1 cao hơn đợt 2.