Hình thế thời tiết gây mưa lớn trong thời kỳ mùa đông trên khu vực Tây Bắc Bộ Việt Nam

Abstract

Nghiên cứu sử dụng số liệu tái phân tích ERA Interim để xây dựng bản đồ trường đường dòng trên các mực đẳng áp chuẩn 1000hPa, 850hPa, 700hPa và 50hPa trong 134 ngày thuộc 35 đợt mưa lớn để xác định hình thế gây mưa lớn trong thời kỳ mùa đông trên khu vực Tây Bắc Bộ. Kết quả cho thấy, ở các mực dưới của tầng đối lưu (1000hPa, 850hPa), hình thế thời tiết chủ yếu không thuận lợi để gây mưa lớn. Phần lớn thời gian, ở các mực này không khí lạnh chi phối ổn định trên khu vực. Ngược lại, hình thể ở các mực giữa đối lưu (700hPa, 500hPa) lại rất luận lợi để gây mưa. Trong đa số các ngày xảy ra mưa lớn, trên khu vực chịu ảnh hưởng rìa áp cao Thái Bình Dương, rãnh gió tây hoặc sự hội tụ giữa chúng, về vai trò gây mưa, hình thế ở các mực giữa có vai trò quyết định trong phần lớn thời gian, trong đó, hình thể ở mực 70hPa có vai trò lớn hơn ở mực 500hPa. Tuy vậy, trong một vài trường hợp khi hình thế ở các mực giữa không thuận lợi, hình thế ở các mực dưới lại có vai trò quyết định.