Một số vấn đề đặt ra trong việc định tội danh mua bán người theo Bộ luật Hình sự năm 2015

Abstract

Mua bán người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em là một vấn nạn mang tính toàn cầu và đang có chiều hướng gia tăng đáng lo ngại trên phạm vi toàn thế giới, bất chấp những nỗ lực quốc tế và các quốc gia. Đây là hoạt động tội phạm xâm hại những quyền cơ bản nhất của con người, làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân, ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe, phẩm hạnh và cơ hội phát triển của con người, mà đối tượng bị tổn thương nhất là phụ nữ và trẻ em. Họ thường bị lừa gạt bởi các cơ hội việc làm giả mạo và bị bán cho các nhà chứa ở biên giới giữa Việt Nam với Campuchia, Trung Quốc và Lào; một số người sau đó bị đưa sang các nước thứ ba như Thái Lan và Malaysia. Bọn tội phạm buôn bán người thường lừa gạt phụ nữ và trẻ em ở các vùng nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa để đưa ra các thành phố và các khu công nghiệp, khu vực biên giới, sau đó lừa bán. Để đấu tranh có hiệu quả với nạn mua bán người, thì việc hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực này là rất quan trọng và cần thiết, đặc biệt là các quy định của Bộ luật Hình sự - một công cụ pháp lý sắc bén và hữu hiệu nhất trong cuộc đấu tranh với tội phạm nói chung và tội phạm mua bán người nói riêng. Tuy nhiên, những sửa đổi, bổ sung này của Bộ luật Hình sự 2015 đã khắc phục triệt để những khó khăn, vướng mắc này chưa, thì trong phạm vi bài viết này, tác giả sẽ đưa ra một số phân tích, đánh giá dưới góc độ lý luận về việc định tội danh mua bán người thông qua việc phân biệt giữa tội mua bán người với một số tội danh khác của Bộ luật Hình sự 2015 để làm rõ vấn đề này.