Biển Đông : Thách thức từ Bắc Kinh đối với ASEAN& UNCLOS và sự cần thiết có cách tiếp cận đa tầng (Tiếp theo và hết)

Abstract

Bài viết này xem xét các tranh chấp trên biển Đông và chủ yếu tập trung vào những diễn biến từ năm 2013 khi Philippines đệ đơn lên trọng tài quốc tế. Phần đầu tiên của bài viết xem xét việc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc đã phản ứng như thế nào với tiến trình trọng tài và khả năng để Hiệp hội có thể có được một lập trường hiệu quả và thống nhất trong tương lai. Phần thứ hai của bài viết phát triển thêm phân tích này khi đánh giá triển vọng và tác động có thể có của Bộ Quy tắc Ứng xử được theo đuổi lâu nay. Trong quá trình này, bài viết xem xét liệu cơ chế ra quyết định dựa trên sự đồng thuận của ASEAN có còn tiếp tục tồn tại được hay không. ASEAN có cải cách hay không, sẽ cải cách như thế nào, những lợi ích tiềm năng, khả năng tồn tại của một cơ chế mới với tiêu chí thành viên dựa trên các giá trị và lợi ích chung (chứ không phải chỉ trên tiêu chí địa lý). Bài viết này cũng lập luận rằng để tăng khả năng khắc phục những vấn đề này, các quốc gia có liên quan chủ chốt khác (như Nhật Bản, Ấn Độ và Hoa Kỳ) cần phải tham gia mạnh mẽ hơn và hỗ trợ các nước có yêu sách thông qua một loạt hoạt động đa dạng. Những hoạt động này bao gồm từ hoạt động đầu tư xây dựng năng lực đến cung cấp đội bảo vệ bờ biển (nếu được mời) để kiểm soát và bảo vệ các nguồn lực trong các vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia có yêu sách, như được nêu rõ trong Pháp quyền Tòa Trọng tài tháng 7 – 2016.