Đánh giá khả năng kết hợp của các dòng bố mẹ lúa lai hai dòng ngắn ngày

Abstract

Bài báo này trình bày kết quả đánh giá khả năng kết hợp chung và khả năng kết hợp riêng ở 7 tính trạng của 5 dòng mẹ (TGMS) và 5 dòng cho phấn (bố). Kết quả đánh giá cho thấy dòng mẹ T256S có khả năng kết hợp chung cao về năng suất thực thu, số hạt/bông, tỷ hạt chắc, khả năng kết hợp chung mang giá trị âm về thời gian sinh trưởng và chiều cao cây. Sở hữu những tính trạng của dòng mẹ T256S là phà hợp cho chọn giống lúa lai cực ngắn ngày, thấp cây, có năng suất cao. Dòng TGMS TH17S-16 có khả năng kết hợp chung cao về năng suất thực thu và số hạt/bông, nhưng lại có khả năng kết hợp chung thấp về số bông/khóm, tỷ lệ hạt chắc và khối lượng 1000 hạt. Hai dòng bố RT201 và RT205 có khả năng kết hợp chung cao về năng suất thực thu, số hạt/bông, tỷ lệ hạt chắc. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy con lai F1 của 8 cặp bố mẹ có giá trị khả năng kết hợp riêng cao về năng suất thực thu và con lai của 14 cặp bố mẹ có giá trị khả năng kết hợp riêng thấp về chiều cao cây, 10 tổ hợp có giá trị khả năng kết hợp riêng thấp về thời gian từ gieo đến trổ. Trong 8 tổ hợp lai có giá trị khả năng kết hợp riêng cao về năng suất, chỉ có 2 tổ hợp T256S/RT201 và T256S/RT205 cả 2 bố mẹ đều có khả năng kết hợp chung cao về năng suất. Để phục vụ chương trình chọn tạo giống lúa lai năng suất cao, thời gian sinh trưởng cực sớm, 2 tổ hợp lai T256S/RT201 và T256S/RT205 được chọn từ 25 tổ hợp lai nghiên cứu vừa có năng suất cao vượt trội, vừa có thời gian sinh trưởng ngắn mà bố mẹ của chúng có giá trị khả năng kết hợp riêng cao về năng suất thực thu đã được lựa chọn đưa vào thí nghiệm so sánh năng suất trong những vụ tiếp theo.